Postür, iskelet öğelerinin, vücudun destek yapılarını zedelenme ve ilerleyici deformasyondan koruyacak şekilde düzgün ve dengeli dizilişidir. İdeal postür, vücudun minimal stres ve yüklenme ile denge halinde olmasıdır. Oturma, ayakta durma, yatma sırasında vücudun duruş şekline statik postür (sabit duruş), hareket esnasında vücudun duruş şekline ise dinamik postür (hareketli duruş) denilir. Normal bir duruşta yandan baktığımızda sırtımızda hafif bir kamburluk (kifoz) ve belimizde hafif bir çukurluk (lordoz) bulunmaktadır. Bu eğriliklerin artması veya azalması duruş bozukluğuna ve ağrıya yol açabilmektedir. Ayrıca omurgada önden ve arkadan bakıldığında olan eğriliğe ise skolyoz denilmektedir. Tüm dünyada standart kabul edilen duruş; ellerin yanlarda sallandığı önde veya arkada birleştirildiği ayakta durma postürüdür.
İdeal ayakta durma pozisyonu: Baş dik, ileri ve geri eğiklik yapmaksızın yanlardan bakıldığında kulaklar tam omuzlar hizasında olmalıdır. Göğüs dik durmalı, bel ve boyundaki çukurluklar normalden fazla veya az olmamalıdır. Karın düz olmalıdır. Omuzlar dik olmalıdır.
İdeal oturma pozisyonu: İdeal bir oturmada yük her iki kalça üzerine eşit olarak dağılmalı, bel ve sırt dik olmalıdır. Oturulan yer yeterli yükseklikte olmalı, her iki ayak yere eşit olarak temas etmelidir
Postür, kişinin fiziksel ve ruhsal durumunu yaşantısı boyunca etkileyen önemli etkenlerden biridir. İnsanlarda postür çeşitli faktörlerin etkisi altındadır. Bunlardan ailesel faktörler, yapısal bozukluklar ve alışkanlıklar postür üzerinde belirleyici olmaktadır.
İyi bir postür eğitimi çocukluk yaşından itibaren başlar. Kötü postür hayatın ileri dönemlerinde karşılaşılabilecek birçok romatizmal hastalığın, organ bozukluklarının ve ruhsal bozuklukların sebebi olabilir.
Omurganın Duruş Bozuklukları
- Kifoz (kamburluk): Sırt omurgasının öne doğru eğik olmasıdır. Düz tabanlık, bazı romatizmal hastalıklar, zayıf sırt ve karın kasları, desteklenmeyen iri göğüsler vs bazı kifoz sebepleridir. Ayrıca ergenlik dönemindeki kızların göğüslerin çıkması öne eğilerek otururmalarına bu da dorsal kifoza (kamburluk) sebep olur.
- Lordoz (çukur bel) :Beldeki normal çukurluğun artmasıdır. En sık nedeni gebeliktir. Ayrıca karın kaslarında gevşeklik, aşırı kilo lomber lordozu artırır. Lomber lordonun en önemli sonucu bel ve bacak ağrılarıdır.
- Düzleşmiş bel: Bu postürde karın kasları kuvvetli, beli doğrultan kaslar zayıftır. Kalça ve diz eklemi aşırı diktir. Düzleşmiş belde disklere binen yük arttığı için bel fıtığı riski artar.
- Skolyoz (eğrilik): Omurganın sağ ve sol yanlara doğru olan eğriliği ve eğrilikle birlikte rotasyonudur. Skolyoz çok çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Skolyoz yapısal veya yapısal olmayan olarak sınıflandırılır.
Duruş Bozuklukları Nedenleri
- Uzun süre masa başında çalışma
- Bilgisayar ve daktilo gibi klavyeli cihazların uzun süre kullanımı
- Çok fazla miktarda el işi yapanlar
- Çocukların okulda kendi boylarına uygun olmayan okul sıralarında oturması
- Çok küçük yaşlardan itibaren ağır sırt çantası taşımak,
- Hatalı oturma, ayakta durma ve uyuma (uygunsuz yatak seçimi),
- Aşırı kilolu olmak
Duruş bozuklukları sonucu omuz ağrıları, boyun ağrıları, kürek kemikleri arasında ağrı, kol ve el bileği ağrıları çok sık görülür. Erken dönemlerde, skolyoz ilerlemeden belli büyüklükte kalırsa hayatı hiç etkilememektedir. Eğer ciddi boyutlara varmış ise çocukta sakatlık hissi oluşturabilir. İleri skolyozlarda, göğüs kafesinin daralması nedeniyle kalp ve akciğer sorunları da ortaya çıkabilmektedir.
Postür bozuklukları fizik muayene ve çeşitli postür analiz yöntemleri ile tespit edilir. Postür bozukluklar belirli periyotlarda takip edilmeli uygun oturma, yatma ve ayakta durma teknikleri öğretilmeli, uygun korseler planlanmalı, fizik tedavi ve düzenli egzersiz programı düzenlenmelidir.
