1-Eklem ağrıları denildiğinde en çok hangi eklemlerden bahsedilir? Bu ağrıyı tanımlamak mümkün müdür?
Diz, kalça, bel boyun ve omuz, el ve ayak bileği eklemleri en fazla akla gelir.
Eklem ağrısı, eklemin kendinden kaynaklandığı gibi eklemi oluşturan kas, bağ, tendon ve dizlerdeki menisküslerden de kaynaklanır. Bu nedenle eklem ağrısı bu anatomik yapıların zorlanması sonucu oluşur. Akut travmalarda ağrının yeri lokalize edilebilir ve daha çok şişlik eşlik ederken, kronik ağrılar daha derinden hissedilir ve süreklidir. Eklemde sertliğe, katılığa sebep olur.
2- Hangi hastalıklar eklem ağrılarına yol açabilmektedir?
Akut nedenler; düşme çarpma, burkulma gibi travmalar sonucu oluşan bağların, tendonların yada eklem çevresinde bulunan Bursaların yaralanması sonucu oluşur. Bunu yanında yaşın ilerlemesi sonucu eklemde oluşan kireçlenmeler sonucu da eklem ağrıları oluşur. Ayrıca romatoid artrit yada ankilozan spondilit gibi iltihabi hastalıklar, eklem ve çevresini oluşturan yapıların tümörleri, bazı enfeksiyon ajanlarının (tbc, brusella, gonore, İYE, ÜSYE) eklemi tutması, gut hastalığı ve bazı hematolojik hastalıklar (hemofili, FMF) gb nedenler eklem ağrısı yapar.
3- Eklem ağrıları olan hastaya hangi tedavi yöntemleri uygulanmaktadır?
Eklem ağrılarının tedavisinde birçok yöntem kullanılır. Tedavi şekli ne olursa olsun primer amaç ağrının azaltılması, yaşam kalitesi ve foksiyonel kapasitenin arttırılmasıdır. Eklem ağrılarının tedavisinde; medikal tedavi olarak ağrı kesiciler, antiinflamatuar ilaçlar, morfin benzeri ilaçlar ve antidepresan ilaçlar kullanılabilir. Bunu yanında eklem koruma teknikleri hastalara anlatılmalıdır. Ekleme binen yükü azaltmak amacı ile çeşitli istirahat atelleri (splintler) kullanılabilir. Tüm bunların yanında eklem ağrılarının tedavisinde fizik tedavi yöntemlerinden de sıkça yararlanılır
4- Kullanılan fizik tedavi yöntemleri nelerdir?
Soğuk uygulama (krioterapi) amacı ile kullanılan slika jel paketleri, soğuk kompres, buz paketleri, buz masajı ve soğutucu spreyler de kullanılır. Krioterapi özellikle akut ağrılarda eklem bölgesinde oluşan kanama ve ödemi azaltır, ağrı eşiğini yükseltir. Eklem ağrılarının tedavisinde kullanılan bir diğer fizik tedavi yöntemi de, sıcak uygulamadır. Yüzeysel ısıtıcı olarak; sıcak paketler, sıcak su torbası, sıcak kompresler, parafin banyosu, fluidoterapi, nemli hava ve infraruj lambaları kullanılır. Derin ısıtıcılar; kısa dalga diatermi, mikrodalga diatermi ve ultrasondur. Frekansı 1000’in altında olan akımlar Alçak frekanslı akımlardır.(TENS) Bu tedavide kişinin tölore edebileceği ölçüde elektrik akımlar kullanılarak ağrının giderilmesine çalışılır. Her hasta için değişik dalga formları denenir ve hastanın en çok rahatladığı form tedavi amacı ile kullanılır. Bu tedavide ağrılı uyaranların beyine gitmesi engellenerek eklem ağrılarının tedavisinde etkili olur. Bunun yanı sıra masaj, traksiyon, manuplatif uygulamalar ve egzersiz de kullanılan diğer fizik tedavi yöntemleridir.
5- Her hastaya fizik tedavi uygulanabilir mi?
Her hastaya fizik tedavi uygulaması yanlıştır. Özellikle iltihabi romatizmal hastalıkların alevlenmelerinde, yaygın enfeksiyon varlığında, ağır damarsal patolojileri olanlarda, açık yara varlığında, ciddi duyu kusuru olanlarda yapılmamalıdır.
6- Fizik Tedavi eklem ağrıları için kesin çözüm müdür?
Kesin çözüm demek doğru değil. Bir tedavi seçeneği fakat etkili bir tedavi seçeneği.
8- Mevsimsel olarak eklem ağrıları artış veya azalış gösterir mi?
Özelikle kireçlenmeden kaynaklanan eklem ağrıları soğuk ve nemli havalarda artmaktadır. Bunun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte soğuk hava nedeni ile eklem içi ısısı düşmekte bu da eklemde kayganlığı sağlayan sinovial sıvının koyulaşmasına bu da eklem hareketlerinde kısıtlılığa neden olmaktadır. Nemli havalarda ise dokular arası basınç farkı oluşur ve bu ağrının oluşmasına sebep olur.
9- Eklem ağrılarından daha az etkilenmek için neler önerirsiniz?
Ekleme binen yükü azaltmak gerekir. Diz, kalça ve ayak bileğine bağlı eklem ağrılarında ekleme binen yükü azaltmak için karşı ekleme baston verilebilir. Ciddi diz kireçlenmesinde ayakkabı modifikasyonlar yapılabilir. Diz kireçlenmesinde bağdaş kurmadan oturma önerilebilir. Ağırlık kaldırırken yerden doğrudan eğilmeden kaldırılması, tek elle tüm ağırlığın taşınmaması, uzun süre masa başı oturmaması önerilir. Kasları kuvvetlendirmeye yönelik egzersizler öğretilir.
10- Eklem ağrılarında ve diğer fiziksel ağrılarda egzersizin öneminden bahseder misiniz?
Egzersizin eklemler için faydası: var olan eklem hareket açıklığını korumak, kas gücünü arttırmak, kasın enduransını (dayanıklılığını) sağlamak, kasların koordineli çalışmasını sağlamak için yapılmalıdır. Egzersiz tedavisi kişiye göre planlanmalıdır. Egzersiz tedavisi genellikle kronik ağrı durumunda tercih edilir. Asıl amaç hastanın ağrı kontrolüne yardımcı olmaktır.
Bunun yanında Egzersiz kan dolaşımını düzeltir, kandaki kolestrolun düşük olmasını bununda yansıması olarak tansiyon probleminin çözümünü sağlar. Kardiak kondisyonun artmasını sağlar. Kilo vermeye yardımcıdır. Egzersiz sırasında salgılana hormonlar ile kişinin mutlu olasını sağlar.
